ေတာ္လွန္ႏွစ္(၂၀)ျပည္႔႔အမွတ္တရ

Tuesday, October 28, 2008

တပ္ဦးႏွစ္(၂၀)ျပည္႕အမွတ္တရဆီသို

ကြ်န္ေတာ္အမွတ္တရဟုဆိုရေပမည္၊တတိယႏို္င္ငံသို႔အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ေရာက္ရွိသြားသည္႔တပ္ဦးရဲေဘာ္မ်ားလည္းရွိၾကသည္၊အနည္းငယ္ေလာက္သာထိုင္းႏိုင္ငံအတြင္းက်န္ရွိေနေသးေသာတပ္ဦးရဲေဘာ္မ်ားလည္းက်န္သေလာက္က်န္ရွိေနေပေသးသည္၊ထိုအခ်ိန္ကက်ေနာ္တိုအေျခစိုက္ရာ နတ္အိမ္ေထာင္စခန္းသည္မိွဳင္းျပျပလြမ္းတသသႏွင့္ ေႏြမိုးေဆာင္းသံုးဥတုရာသီႏွင္းမွံဳေ၀စည္သည္႔ နယ္ေျမေဒသတခုျဖစ္သည္ ဆိုျခင္းကိုတတိယႏိုင္ငံသို႔ေရာက္ရွိေနေသာ နယ္ေျမေဒသတခုတြင္း အတူတ ကြေနထိုင္ရင္း ယံုၾကည္ခ်က္ကို ေရွ႕တန္းတင္ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရးအတြက္ ရဲရဲ၀ံ့၀ံ့တိုက္ပြဲ၀င္ခဲ့ၾက သည္႕ခြတ္ေဒါင္းရဲေဘာ္မ်ား အမွတ္တရ ျဖစ္ေစႏိုင္သည္ဟု က်ေနာ္ယူဆမိပါသည္၊ က်ေနာ္တို႔ေနထိုင္ခဲ့ေသာနတ္အိမ္ေထာင္ေဒသသည္စာဆိုႀကီးမ်ားစာဖြဲ႔ေလသည္႔အတိုင္း ခ၀ဲ၀တ္မွဳန္ပန္းပြင့္တို႔အစီအရီပြင့္ေသာနယ္ေျမေဒသမဟုတ္၊ရန္သူႏွင့္ခြပ္ေဒါင္းရဲေဘာ္တို႔ၾကား အၿမဲတေစယမ္းနံ႔ေ၀ေနသည္႔ခြပ္ေဒါင္းတို႔စံရာေတာင္ေပၚကၾကယ္ပြင့္ကေလးမွား၏ တိုက္ပြဲေခၚသံခြပ္ေဒါင္းနီ တို႔မာန္ဟုန္၀င့္ခ်ီရာ စိုးမိုးနယ္ေျမတခုပင္ျဖစ္သည္။

ေျမာက္ဖက္တြင္ျပည္သိမ္းစခန္း၊အလယ္တြင္ဒီေအဘီကုန္း၊စိုးမိုးကုန္း၊အလံတိုင္ကုန္းႏွင့္ေတာင္ဖက္တြင္ ထေနာင္းစီေတာင္တန္းတို႔မွာ မဟာမိတ္ကရင္အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ ဗိုလ္လွေခ်ာဦး ေဆာင္ေသာေကအန္ယူတပ္ရင္း(၁၀)၊ေက်ာင္းသားတပ္မေတာ္ရင္း(၂၀၁)ခြဲ()၊တပ္ရင္း(၁၀၂)ႏွင့္နတ္ အိမ္ေတာင္စခန္း၏ေျမာက္ဖက္ျပည္သိမ္းစခန္းတြင္ေက်ာင္းသားတပ္မေတာ္တပ္ရင္း(၁၀၁)တို႔အေျချပဳကာေတာ္လွန္ေရးအမာခံစခန္းမ်ားထားရွိၿပီး ခိုင္မာစြာတပ္စြဲထားခဲ့ၾကသည္၊ေကအင္န္ယူလြတ္ေျမာက္နယ္ေျမ ေကာ့မူးရာစခန္းတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာေက်ာင္းသားမ်ား ဒီမိုကရက္တစ္တပ္ဦးကို စတင္ဖြဲ႔စည္းတည္ ေထာင္ၿပီးသည္႔ေနာက္ပိုင္း ေတာင္ပိုင္းေဒသခြပ္ေဒါင္းေသြးတို႔မွာ ရဲရဲနီခဲ့သည္၊မြန္ျပည္နယ္ေရးၿမိဳ႕သိမ္း တိုက္ပြဲမွာ ေတာ္လွန္သမိုင္းတြင္မွတ္ေက်ာက္တင္ထိုက္ေသာတိုက္ပြဲမ်ားပင္၊ ဘုရားသံုးဆူတိုက္ပြဲ၊နတ္အိမ္ ေတာင္တိုက္ပြဲ၊ေကအင္န္ယူတပ္မဟာ()စခန္းသိိမ္းတိုက္ပြဲမ်ားမွာ မိခင္၀မ္းမွေပါက္ဖြားၿပီးလူလားေျမာက္ ခါစကေလးငယ္ပမာေတာ္လွန္ေရးသက္တမ္းႏုနယ္ေသးေပမယ့္ခိုင္မာေသာယံုၾကည္ခ်က္ စြဲၿမဲေသာသံဓိဌာန္ မွန္ကန္ေသာ ေတာ္လွန္အသိစိတ္ကို ခိုင္မာစြာရင္ထဲစြဲကိုင္ကာ တရားေသာခုခံစစ္၊ ေျပာက္က်ားစစ္၊စခန္းသိမ္းတိုက္ပြဲမ်ားကိုဆင္ႏႊဲရင္း အျခားတဖက္တြင္လည္းႏိုင္ငံေရးႏွင့္စစ္ေရးကိုတပါ တည္း ပူးတြဲလုပ္ေဆာင္ခဲ့သည္၊ထိုင္းျမန္မာနယ္စပ္နတ္အိမ္ေတာင္ထေနာင္းစီေတာင္တန္းမွသည္ တနသၤာ ရီတိုင္းပင္လယ္ျပင္ထိ ခြပ္ေဒါင္းနီတို႔စိုးမိုးထားႏိုင္ခဲ့သည္။အခ်ိဳ႕ေသာၾကယ္ပြင့္ကေလးမ်ားလည္း တရား ေသာစစ္ကိုဆင္ႏႊဲရင္း ေၾကြလြင့္သြားခဲ့ၾကသည္၊တရားေသာစစ္အတြက္ အသက္ကိုစေတးကာ ခြပ္ေဒါင္းနီ တို႔ေပးဆပ္ခဲ့ၾကသည္။

တပ္ရင္း(၂၀၁)ခြဲ()မွခဲြမွဴးကိုသိန္းျမင့္ေက်ာ္()ဘိုင္သိန္းျမင့္(က်ဆံုး)၊ကိုတင္ထြန္း(အလင္း၀င္)၊ကိုခင္စိုး (အလင္း၀င္)၊ဦးေအာင္(အလင္း၀င္)၊ကိုေမာင္ေကာင္း(ၾသစေတလ်)၊ကိုစိုးႏိုင္(ကေနဒါ)၊ကိုေလး၊ကိုေသာင္း ညြန္႕(ကိုေလေဘး)၊ကိုစေန(ၾသစေၾတလ်)၊ကိုငယ္(အေမရိကန္)၊ကိုလွေ၀(ကေနဒါ)၊ကိုစိန္ေသာင္း(အေမရိ ကန္)၊ေအးသန္းမူ(အေမရိကန္)၊လွစိုး(အေမရိကန္)၊စိုးျမင့္ေလး(အေမရိကန္)၊ကိုစိုးပိုင္(အေမရိကန္)၊ေအာင္ ေက်ာ္သန္း(အေမရိကန္)၊ကိုေက်ာ္ႏိုင္(အေမရိကန္)၊ကိုေအာင္သန္း၀င္း-ဇနီးမစႏၵာခိုင္(အေမရိကန္) တပ္ရင္း(၁၀၂)မွကိုဥာဏ္လင္းေရႊ၊ကိုဘတိုး၊ကိုထူးေက်ာ္၊ကိုထီး၊ကိုပိန္၊ဦးျမတ္စိုးကိုနႏၵ၊ကိုၾသဘာ၊ကိုစူပါ၊ ကိုေ၀မိုး၊ကိုလွျမင့္သန္း၊ကိုကတုန္း၊တပ္ရင္း(၁၀၁)မွဆရာေက်ာ္၊ကိုတင္စိုးေနာင္၊ ကိုတင္စိုးေမာင္(ကိုေပါက္) ကိုခ်စ္ကို(က်ဆံုး)၊ကိုျခေသၤ့၊ ကိုသန္းေအာင္( ဘဲဥ)၊ကိုသန္းေအာင္(ေပါင္မုန္႕) ကိုသိန္းလြင္၊ကိုသန္းႏိုင္၊ကိုကိုဦး(ေရးၿမိဳ႕အနီးတြင္က်ဆံုး)ႏွင့္ ကိုေက်ာ္ေက်ာ္တို႔မွာ ခြပ္ေဒါင္းနီတို႔၏သံမဏိ တိုက္ပြဲ၀င္ရဲေဘာ္မ်ားပင္ျဖစ္သည္၊အမ်ားစုမွာတတိယႏိုင္ငံတြင္ အေျခအေနအေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္အ ေျခခ်ေနၾကသလို၊အခ်ိဳ႕မွာထိုင္းျမန္မာနယ္စပ္တြင္ ဘ၀ကိုရုန္းကန္ရပ္တည္ရင္း မိသားစုစား၀တ္ေနေရးအ တြက္ရုန္းကန္လွဳပ္ရွားေနၾကရွာသည္၊ပကာသနမရွိေတာ္လွန္အသိရွိေနၾကဆဲ၊ကိုေလး၊ကိုေက်ာ္ေက်ာ္၊ကို ညိဳေထြး၊ကိုသန္းေအာင္၊ကိုပုတို႔မွာေတာ္လွန္ေရးတြင္ရပ္တည္ေနၾကဆဲ၊က်ေနာ္ကေတာ့ ထိုင္းႏိုင္ငံေတာင္ ပိုင္းမွာ လူမွဳေရးလုပ္ငန္းေတြလုပ္လုပ္ေနတယ္ေလ၊ ေလးစားပါတယ္ခြပ္ေဒါင္းရဲေဘာ္တို႔……..

မင္းသက္စံမြန္(ေမာင္ကို)

ထပ္ခႏြန္

လာလည္သူ ဘေလာ့မိတ္ေဆြမ်ားသို႔

Friday, October 24, 2008

က်ေနာ္စာေရးဆရာမဟုတ္ပါ၊ ကဗ်ာရာတေယာက္လည္းမဟုတ္ပါ၊ ေဆာင္းပါးေရးေသာ စာေပသ မားတေယာက္လည္း မဟုတ္သည္ဆိုျခင္းကို၊ အရင္ဦးဆံုးမိတ္ေဆြမ်ားအားသို႔ က်ေနာ္အသိေပး ထားခ်င္ပါသည္၊ က်ေနာ္တြင္ေတာ္လွန္ေသာစိတ္ မ်ိဳးကိုခ်စ္ေသာစိတ္ လြတ္လပ္မွဳကိုျမတ္ႏိုးေသာ စိတ္ တို႔ျဖင့္က်ေနာ္ဘေလာ့ဒ္ကို က်ေနာ္ရဲ႕အတြး က်ေနာ္ရဲ႕အျမင္ က်ေနာ္ျဖတ္သန္းလာခဲ့ရေသာ က်ေနာ္ရဲ႕ဘ၀အေတြ႔အႀကံဳမ်ားကို လြတ္လပ္မွဳကိုျမတ္ ႏိုးေသာစိတ္ျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားတဦးျဖစ္ေသာ အဖိႏွိပ္ခံဘ၀ကို ကိုယ္တိုင္ကိုယ္က်ခံစားလာခဲ႔ရ ေသာသူတဦးအေနႏွင့္ က်ေနာ္သိ က်ေနာ္ျမင္ က်ေနာ္ကိုယ္တိုင္ ႀကံဳေတြ႕လာခဲ့ရေသာ ခါးသီးေသာ အေတြ႔အႀကံဳမ်ားကို ရင္ဖြင့္ျခင္းျဖစ္သလို က်ေနာ္နည္းတူသန္း(၆၀)ေက်ာ္ ျမန္မာတိုင္း ရင္းသားညီ အကိုအေပါင္းတို႔ နအဖစစ္အစိုးရရဲ႕လက္ေအာက္တြင္ အဖိႏွိပ္ခံဘ၀ျဖင့္ႀကံဳေတြ႕ေနရ ေသာဒုကၡႏွင့္ရက္စက္မွဳမ်ားကို ရင္တြင္းခံစားခ်က္တခုအေနျဖင့္ က်ေနာ္အားလပ္သည့္ အခ်ိန္မ်ားတြင္ အဖိႏွိ္ခံတိုင္းရင္းသား ညီအကိုေမာင္ႏွစ္မမ်ားအတြက္ က်ေနာ္ႏိုင္သည့္ဖက္မွ တဖက္တလမ္း တိုက္ပြဲ၀င္ေနျခင္းတခုသာျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံဒီမိုကေရစီရရွိခဲ့လွ်င္ က်ေနာ္ဆိုက္ကားနင္းခ်င္နင္းမည္၊ ထြန္တံုးကိုကိုင္ေသာ ေတာင္သူလယ္ သမားတဦးျဖစ္ခ်င္ျဖစ္ေနမည္၊ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ လူ႔အခြင့္ေရးသည္ က်ေနာ္အလိုအပ္ဆံုးေသာအရာ ပင္ျဖစ္သည္၊ တတိယႏိုင္ငံသို႔အေျခခ်ရန္ အရာရာအားလံုးျပင္ဆင္ၿပီး ထြက္ခြာခါနီးတြင္က်ေနာ္ဆံုး ျဖတ္ခ်က္ကို ျပန္လည္ျပင္ဆင္ကာ ေသာပဒုကၡသည္စခန္းမွ ထိုင္းႏိုင္ငံေတာင္ပိုင္းခရိုင္သို႔က်ေနာ္ လူမ်ိဳးမ်ားအတြက္ ႏိုင္တဲ့ဖက္မွလူမွဳေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို လုပ္ေဆာင္သြားမည္ဟု ရည္ရြယ္ခ်က္ခ်မွတ္ခဲ့ပါသည္၊
က်ေနာ္ယံုၾကည္ထားသည္မွာ နအဖစစ္အစိုးရအား ျပည္သူ႕လြတ္ေျမာက္ေရး၊ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ ဒီမိုကေရစီရရွိေရးအတြက္ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးမွတပါး အျခားေရြးခ်ယ္စရာလမ္းမရွိေတာ့ ၿပီဟုတစိုက္မတ္မတ္ လက္ခံယံုၾကည္ထားသူတဦး ျဖစ္သည္ဆိုျခင္းကို ၀န္ခံထားပါရေစ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံဒီမုိကေရစီႏွင့္ လူ႕အခြင့္အေရးအတြက္ က်ေနာ္တတ္အား သမွ်ႀကိဳးပမ္းလုပ္ေဆာင္ သြားပါမည္၊ထိုင္းႏိုင္ငံေတာင္ပိုင္း ဖန္ငါခရိုင္တြင္ ပင္လယ္ေရလုပ္ငန္္း၊ ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းႏွင့္ ေရာ္ဘာလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနေသာ ျမန္မာလူမ်ိဳး (၉)ေသာင္းေက်ာ္ခန္႔ရွိသည္၊ က် ေနာ္က်န္းမာေရးပညာေပးလုပ္ငန္းမ်ားကို လုပ္ပါသည္၊ နံနက္(၉)နာရီမွညေန(၅)အထိ က်ေနာ္ခ်စ္ ေသာသူတို႔အတြက္ ႏိုင္တဲ့ဖက္မွက်န္းမာေရးႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာကူညီေစာင့္ေရွာက္မွဳမ်ားကိုလို အပ္လွ်င္လိုအပ္သလိုကူညီ ေျဖရွင္းေပးပါသည္၊ အတ္ခ်္အိုင္ဗြီ-ေအအိုင္ဒီအက္၊ တီဘီ၊ငွက္ဖ်ား၊ ေသြး လြန္တုတ္ေကြး၊ စေသာေရာဂါမ်ားကို ထိုင္းက်န္းမာေရးဌာနမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ေနသူလည္း ျဖစ္သည္၊ ဒါကက်ေနာ္လတ္တေလာ လုပ္ေဆာင္ေနေသာလူမွဳေရးအလုပ္တခုပါ၊ အခြင့္သာခဲ့လွ်င္ က်ေနာ္လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးကို ေနာက္ထပ္တႀကိမ္လုပ္ခ်င္ပါေသးသည္၊ ဒီမိုကေရစီႏွင့္လူ႔ အခြင့္အေရးရရွိမွဳမွာ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးမွ တပါးအျခားမရွိေတာ့ၿပီ။

ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးမ်ားရဲ႕ျဖစ္ပံု

Monday, October 20, 2008










































က်ေနာ္ဒီေဆာင္းပါးေလးတပုဒ္ကို၊ ေရးခ်င္ေနတာၾကာပါၿပီ ေရးသင့္မေရးသင့္ဆိုတာကိုလည္း က်ေနာ္အႀကိမ္ႀကိမ္စဥ္းစားေနမိပါေသးသည္၊ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားကို က်ေနာ္တို႔ျမန္မာတိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစုထဲမွ လူမ်ိဳးတမ်ိဳး ဟုတ္သည္မဟုတ္သည္ဆိုတာကို က်ေနာ္ကိုယ္တိုင္ကလည္း ခေရေစ့တြင္းက်လံုး၀မသိတာ ကိုအရင္ဦးဆံုး၀န္ခံရမည္ျဖစ္သည္၊ဟုတ္ခ်င္လည္းဟုတ္မည္ မဟုတ္ခ်င္ရင္လည္းမဟုတ္တန္ရာ၊ ၄င္းကိစၥ ႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး တိုင္းရင္းသားလူငယ္မ်ားေဆြးေႏြးပြဲတြင္ အေခ်အတင္ေဆြးေႏြးခဲ့ဖူးသည္ကို က်ေနာ္တ စြန္းတစၾကားခဲ့ရဖူးပါသည္၊က်ေနာ္အယူအဆမွားခဲ့လွ်င္လည္း အႀကံျပဳေဆြးေႏြးမွဳမ်ားကို လကၡံရန္အဆင္ သင့္ရွိေနသည္ဆိုတာကို အရင္ဦးအသိေပးထားပါရေစ၊က်ေနာ္အေျခခံလူထုလူ႔အခြင့္အေရး ပညာေပး ေကာ္မီတီ(gressroot-hre) တြင္ လူမွဳေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို လုပ္ေဆာင္ေနစဥ္ က်ေနာ္ႏွင့္ရည္ရြယ္ခ်က္ခ်င္း လဲတူ ဒီမိုကေရႏွင့္လူ႔အခြင့္အေရးအတြက္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္မွဳမ်ားတြင္ ရဲေဘာ္ရဲဘက္လည္းျဖစ္ အကို တေယာက္လို ခ်စ္ခင္ေလးစားရေသာ အဖြဲ႔အစည္းဒါရိုက္တာ အကိုႀကီးကိုထူးခ်စ္ရဲ႕တာ၀န္ေပးခ်က္အရ ရို ဟင္ဂ်ာမ်ားႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာကိစၥအ၀၀ကို က်ေနာ္ကိုယ္တိုင္တာ၀န္ယူ ကိုင္တြယ္ခဲ့ရပါသည္ လူသားတဦးအေနႏွင့္ စာနာေထာက္ထားကာ ခံစားနားလည္ခဲ့ရပါသည္၊ ေလွစီးဒုကၡသည္ ဆိုသည္မ်ားကိုလည္း မိမိကိုယ္တိုင္ျမင္ေတြ႕မိကာမွ ယူက်ံဳးမရျဖစ္မိတာအမွန္ပါ၊၂၀၀၇ ခုႏွစ္ဒီဇင္ဘာလကုန္အထိ ထိုင္းႏိုင္ငံ ဖန္ငါခရိုင္ တကူပါၿမိဳ႕ႏွင့္ ခုရပူရီၿမိဳ႕ႏွစ္ၿမိဳ႕တြင္ ရိုဟင္ဂ်ာေလွစီးဒုကၡသည္ ေပါင္းတေထာင္ငါးရာေက်ာ္ႏွင့္ ၄င္းတို႕ကိုထိုင္းပင္လယ္ျပင္ ေရပိုင္နက္တြင္ ထိုင္းေရတပ္မွ ဖမ္းဆီးမိၿပီးသည့္ေနာက္ က်ေနာ္သူတို႔ႏွင့္ဆံု ဆည္းခဲ့ရျခင္းျဖစ္သည္၊ ဖမ္းဆီးမိသည္႕ အခါတိုင္းတြင္လည္း သက္ဆိုင္ရာထိုင္းရဲအရာရွိမ်ားက ဖန္ငါခရိုင္ တြင္အေျခစိုက္ေသာ အေျခခံလူထု လူ႔အခြင့္အေရးပညာေပးေကာ္မီတီသို႔ ခ်က္ျခင္းအေၾကာင္းၾကားမွဳမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္၊ အဖြဲ႕အစည္းဒါရိုက္တာ ကိုထူးခ်စ္မွလိုအပ္သည္႕ အကူအညီမ်ားေပးႏိုင္ရန္ က်ေနာ္ကိုဆိုင္ ရာရဲစခန္းသို႔ ေစလႊတ္ခဲ့ပါသည္၊ ျမင္ေတြ႔ရသည္႔ျမင္ကြင္းမွာ လံုး၀စိတ္မခ်မ္းသာစရာပါ။

ျမန္မာႏိုင္ငံအေနာက္ဖက္ျခမ္း ရခိုင္ကမ္းေျမာင္ေဒသမွထိုင္းႏိုင္ငံေတာင္ပိုင္းဖန္ငါခရိုင္အထိ မိုင္ေပါင္းမ်ား စြာကြာေ၀းလွေသာ ၾကမ္းတမ္းသည္႕ပင္လယ္ျပင္ခရီးအား လူငါးဆယ္ခန္႔သာဆန္႔ေသာ ေလွတစီးကိုလူ ေပါင္းရွစ္ဆယ္မွတရာအထိတင္ေဆာင္ကာ မိမိတို႔ဘ၀ရပ္တည္မွဳ၊စား၀တ္ေနေရး၊ လူျဖစ္လွ်က္ႏွင့္လူသား ဆန္ဆန္ေနထိုင္ရပ္တည္ႏို္င္ေသာ အေျခအေနမရွိပဲ ႏို္င္ငံမဲ့ေသာသူမ်ားအျဖစ္မွ လြတ္ေျမာက္ရန္လမ္းစမ်ား ကိုရွာေဖြရန္အတြက္ စြန္႔စားၿပီးထြက္လာၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ဖမ္းမိေသာရိုဟင္ဂ်ာမ်ားကို ထိုင္းရဲမ်ားကအ၀တ္ အစားမ်ားကိုခြ်တ္ခိုင္းသည္၊ပင္လယ္ထဲတြင္ရက္ရွည္ညမ်ားေနလာခဲ့ရျခင္းေၾကာင့္ အမ်ားစုမွာအေရျပား ေရာဂါ၊ေရမသန္႔ရွင္းမွဳေၾကာင့္၀မ္းေရာဂါႏွင့္ အျခားေသာေရာဂါမ်ား ကိုပါခံစားေနၾကရသည္၊ပင္လယ္ျပင္ တြင္က်န္ရစ္ေသာ ရိုဟင္ဂ်ာအေလာင္းမ်ားလည္းရွိေသးသည္။ ဖမ္းဆီးမိေသာရိုဟင္ဂ်ာမ်ား၏လတ္တ ေလာႀကံဳေတြ႕ေနရသည္႕လူမွဳေရးႏွင့္သက္ဆိုင္ေသာ အကူအညီမ်ားကိုအေျခခံလူထု လူ႔အခြင့္အေရးပညာ ေပးေကာ္မီတီ[grassroots-hre]တာ၀န္ယူၿပီး က်န္းမာေရးႏွင့္သက္ဆိုင္ေသာ အကူအညီမ်ားကိုနယ္ဆီးမ ထားဆရာ၀န္မ်ားအဖြဲ႔[msf]မွတာ၀န္ယူကာ အေျခခံက်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မွဳမ်ားကို ျပဳလုပ္ေပးပါသည္၊ ေလွစီးဒုကၡသည္ လူသားထဲကလူသားမ်ားျဖစ္ေသာ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားမွာ လူသားမ်ားသာျဖစ္ပါသည္၊ မဆလ၊န၀တ၊နအဖ၊တို႔အေနႏွင့္ လူသားဆန္ဆန္ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားတတ္ေသာ စိတ္ဓါတ္မရွိမွန္းကို က်ေနာ္နားလည္ပါသည္၊ ေတာင္သူလယ္သမားမိဖမ်ားမွ ေမြးဖြားလာေသာက်ေနာ္ ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါ တီစနစ္ ဦးေန၀င္း အာဏာရွင္ဆန္ဆန္ တိုင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္မင္းလုပ္ေနခ်ိန္ အေျခခံလူတန္းစားတို႔၏ လက္ရွိႀကံဳေတြ႕ေနရေသာ စား၀တ္ေနေရးႏွင့္ လူေနမွဳအဆင့္အတန္း ျမင့္မားမွဳကို ေရွ့တန္းမတင္ အေျခခံလူတန္းစား ေတာင္သူလယ္သမား အလုပ္သမားမ်ားကိုသာ အျပစ္ရွာရန္မူကာ ရန္မယ္ရွာတတ္သည္ကို က်ေနာ္တတ္သိနားလည္စ အရြယ္ကတည္းက ဆိုးရြားေသာနိမိတ္ပံုမ်ားကို ကိုယ္တိုင္ကိုယ္ၾကႀကံဳေတြ႔ခဲ့ရဖူးပါသည္၊ တာ၀န္ေက်စပါးမသြင္းႏိုင္ေသာ က်ေနာ္အဖိုးေထာင္က်ခဲ့ဖူးပါသည္၊ အိမ္မွာရွိေသာႏြား တရွဥ္းေရာင္းၿပီးတာ၀န္ေက်စပါးဖိုး သြင္းမွသာ အဖိုးေထာင္ကလြတ္လာပါေတာ့သည္၊၁၉၉၄ ခုႏွစ္ဒီဇင္ဘာ ၂၆ ရက္ေန႔တြင္ တနသၤာရီတိုင္း ေရျဖဴၿမဳိ႕နယ္ ကံေပါက္ေက်းရြာ တြင္ေထာက္လွမ္းေရးအမွတ္(၁၉) ဖမ္းဆီိးျခင္းကိုက်ေနာ္ခံခဲ့ရပါသည္၊ အာဏာရူးစစ္ဘီလူးလက္ပါးေစတို႔၏ ရက္စက္မွဳကိုက်ေနာ္ခံခဲ့ရဖူးသည္၊က်ေနာ္ေထာင္က်ခဲ့သည္၊ျမန္မာ ျပည္မွာေမြး ျမန္မာဆန္ကိုစားၿပီး ျမန္မာျပည္တြင္ႀကီးျပင္းလာေသာက်ေနာ္ နအဖစစ္အစိုးရရဲ႕လူမဆန္တဲ့ရက္စက္မွဳကို ခါးသီးစြာက်ေနာ္ခံခဲ့ရဖူးသည္၊က်ေနာ္ဆိုလိုသည္မွာ ျမန္မာျပည္သူလူထုကေပးတဲ့လစာ ကိုစား အမ်ိဳးသားေခါင္းေဆာင္ႀကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းဖြဲ႔စည္းတည္ေထာင္ထားေသာ ျပည္သူ႔တပ္မေတာ္ကို မိမိအာဏာတည္ၿမဲေရးတြက္ ခါးပိုက္ေဆာင္တပ္မေတာ္လုပ္ ကိုယ့္လူမ်ိဳးကိုႏွိပ္စက္ ကိုယ့္တိုင္းျပည္ကိုဆင္းရဲတြင္းနက္ေအာင္လုပ္ေနတဲ့ အာဏာရူးစစ္ဘီလူးေတြက ရုိဟင္ဂ်ာေတြအေပၚလူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမွဳ ကင္းမဲ့တာကေတာ့ဆန္းေတာ့ဆန္းမယ္လို႔ က်ေနာ္မထင္မိပါဖူး၊ခုႏွစ္ရက္သားသမီးမ်ားက်န္းမာခ်မ္းသာၾကပါေစလို႔သာ က်ေနာ္ဆုေတာင္းမိပါေတာ့တယ္။